راهنمای خرید جوجه و جوجه ریزی

راهنمای خرید جوجه و جوجه ریزی

خرید و انتخاب نژاد : برای خرید جوجه باید دید هدف از پرورش چیست ؟ و با توجه اهداف، انتخاب نژاد و یا اکوتیپ انجام داد. مثلا اگر هدف تولید تخم مرغ بومی است نژاد جهادی و یا بلک راک مناسب است.

پس از برسی و شناخت اهداف و نژادها، و دریافتن اینکه که چه نژادی به اهداف مورد نطر نزدیکتر است باید نسبت به مراکز تولیدی و پرورشی آن نژاد آگاهی پیدا کنیم. و بعد سراغ یک تولید کننده جوجه یکروزه یا مرغ مادر دار با انصاف و آگاه به کار برویم . در حال حاضر نژادهای مختلفی را در ایران پرورش می دهند که شامل نژادهای بومی – دورگ – جهادی – و نژادهای خارجی وارداتی است.

سویه های مرغ بومی در وزن بلوغ، ضریب تبدیل ، سرعت رشد و مقاومت به شرایط محیطی و بیماریها ، رنگ پرها، رنگ پوسته تخم مرغ ، طعم و مزه تخم مرغ و تعداد تخم مرغ با یکدیگر متمایز اند. الگوی سرعت رشد و افزایش وزن در طول دوره ( به ویژه در رابطه با جنسیت، فصل، منطقه جغرافیایی ، دما و رطوبت، نوع سالن ، نور و … ) ، الگوی پر در آوردن حساسیت به بیماری و نوسانات دمایی از این جمله است.

بنابراین در این شرایط برخی از سویه ها رشد خوبی کرده و برخی آهسته تر رشد می کنند برخی آرام بوده و کار با آنها راحت است و برخی خصوصیات غیر اهلی دارند. یک مرغدار با تجربه معمولا جوجه ای را که می خواهد بخرد از کسانی که قبلا چنین جوجه ای پرورش داده اند پرس وجو می کند که آیا این جوجه ، جوجه خوبی می باشد؟ و در چه حد از خلوص قرار دارد ؟

کیفیت صفات اقتصادی آن در چه حدی است ؟ و در صورت تأیید سایر همکاران اقدام به خرید می کند . البته این چیزی است که در ایران باب شده است. یعنی با گرفتن شماره تلفن سایر مرغدارانیکه از جوجه های همان مرغ مادر خریداری کرده اند ، از واسطه ها و فروشندگان جوجه یک روزه ، و پرس و جو از آنها ، زیرا صداقت در بین همکاران بیشتر از پیش دلال ها و فروشندگان یافت می شود . حسن خوب این روش استفاده از تجربیات سایر مرغ داران و پیش بینی مشکلات روزهای آتی، و آماده شدن برای رفع و تعدیل آنها است.

یک مرغدار در درجه اول بایستی یک جوجه خوب را بشانسد تا جوجه درجه ۲ و درجه ۳ به وی تحویل ندهند . یک جوجه خوب معمولا این مشخصات را دارد :

• چشم براق
• عدم وجود بند ناف
• پرها و کرکهای شفاف
• عدم وجود جوجه دهیدراته در بین جوجه ها (جوجه ایی که در اثر گرما و تشنگی زیاد و از دست دادن آب بدن له له می زند)
• پوست نرم و ارتجاعی
• عدم التهاب چشم ها
• عدم وجود پرهای چسبنده
• تحرک زیاد

نکته مهم : ۴ منفی بودن جوجه به معنی این است که جوجه ۴ نوع از مایکوپلاسماها را نداشته باشد که عبارتند از :

• مایکوپلاسما گالی سپتیکوم
• مایکو پلاسما سینو ویه
• مایکو پلاسماهای اگریدیس
• مایکو پلاسما ایوا

ویژگی عمومی جوجه های سالم قبل از خرید جوجه

١- تناسب اندام جوجه با دست و پا و گردن کشیده.

۲- دارا بودن ضریب تبدیل غذایی مناسب.یعنی جوجه های سالم و درجه یک هر نژاد با صرف کمترین مقدار غذا رشد کرده و به سن بلوغ رسیده بیشترین تخم مرغ را تولید نمایند (بنابر اطلاعاتی که مراکز تولید جوجه ها اعلام می کنند و یا تجارب شخصی)

٣- جوجه های سالم از نظر اندام های حرکتی هیچ گونه مشکلی ندارند و از تحرک، اشتها ، ظاهر بی عیب نقص برخوردارند و باید حتی الامکان فاقد امراض ارثی باشند.

۴- نژاد های خالص و سالم تخمگذار پرهایی نرم و بدون پرهای سوزنی شکل دارند. در واقع هرچه پرها نرم تر باشند مرغ خصوصیت تخمگذاری بیشتری دارد و برعکس هرچه پرها سوزنی تر باشند خاصیت افزایش وزن و گوشتی بودن بیشتر وجود دارد.

قبل از ورود جوجه ها

وقتی که مرغدار جوجه ای را که می خواهد پرورش دهد سفارش داد بایستی قبل از ورود جوجه کارهای زیر را انجام دهد :

١- تست روشن کردن تمامی هواکشها ۲۴ ساعت قبل از ورود جوجه .

۲- آماده کردن دان جوجه ، حداقل برای مدت یک هفته مصرف جوجه.

٣- هماهنگ کردن با گروه واکسیناسیون و تهیه واکسن و گازوئیل .

۴- چک کردن تمامی وسایل برقی و لامپ ها و آسیاب میکسر و هیترها .

۵- گریس کاری آسیاب و میکسر و بالابر .

۶- قفس ها یا کف سالن، تجهیزات و همچنین اطاق های سرویس و محوطه اطراف سالن ها را تمیز و ضدعفونی کنید.

۷- از کارکرد صحیح تجهیزات مطمئن شده و آنها را در ارتفاع مناسبی تنظیم کنید.

۸- تمامی دان کهنه موجود در سیلوها، مخازن و تراف ها را خارج کنید. سپس آنها را ضدعفونی نموده و اجازه دهید که قبل از ورود دان جدید خشک شوند.

۹- سم موش کش را در محلهایی که توسط جوجه ها مصرف نشود قرار دهید.

۱۰- حتی اگر سالن را سم پاشی نموده اید در نقاطی که معمولا گرد وغبار جمع می شود را به گازوئیل آغشته کنید (جهت مبارزه با شپش ها) .این نقاط شامل گوشه های سالن وترافها و زوایای قفسا می شوند.

یک روز قبل از ورود جوجه

١- سیستم حرارتی را در مورد پرورش در قفس بر روی ۳۳-۳۰ درجه سانتیگراد و در پرورش بستر ۳۵۳۲ درجه سانتیگراد در سطح جوجه ها ( ارتفاع دماسنج با قد جوجه ها برابر باشد ) تنظیم کنید.

۲- سیستم آب را کنترل کرده و آبخوری ها را در ارتفاع مناسب برای جوجه ها میزان کنید. همچنین لوله های آب را ضدعفونی نموده و با فشار آب بشوئید.

۳- در کف قفس ها کاغذ زبر پهن کنید. این کاغذها ممکن است بعدا خرد شده و از کف قفس به پایین بریزد و یا در موقع نوک چینی (در ۱۰ روزگی) برداشته شود.

۴- ۲۴ ساعت قبل از ورود جوجه ها سیستم حرارتی را به کار بیندازید و دما را بر روی ۳۳-۳۰ درجه سانتیگراد تنظیم کنید.

۵- رطوبت نسبی سالن را به میزان ۶۰-۴۰٪ حفظ کنید. کافی بودن رطوبت در پرورش قفس خیلی مهم است.

۶- ریختن ماده ضد عفونی در تمامی چاله های ضد عفونی .

۷- خرید مقدار مشخصی رول مقوایی ( بهتر است انجام شود ).

۸- تهیه واکسن برونشیت قبل از ورود جوجه ها.

۹- پر کردن آبخوریها با آب شکر (۵٪) و ویتامین ث و مولتی ویتامین در ساعاتی قبل از ورود جوجه

۱۰- آماده کردن سمپاش جهت ضد عفونی ماشین حمل جوجه .

اقدامات لازم در زمان جوجه ریزی

1- آبخوری ها را پر کرده و یا سیستم آبخوری آماده به کار باشد. درجه حرارت لامپ مادر مصنوعی را کنترل کنید.

۲- بعد از جای گرفتن جوجه ها آبخوری های فنجانی با پستانکی را فشار دهید تا جوجه ها به نوشیدن آب تشویق شوند.

٣- زمانی که از آبخوری های پستانکی استفاده می شوند فشار آب را به حدی کم کنید که جوجه بتواند قطره آب آویزان از آبخوری را ببیند.

۴- دان باید بر روی کاغذ داخل قفس ریخته شود. دانخوی ها را در بالاترین حد از دان پر کنید. (در روش پرورش در داخل قفس)

۵- در سه روز اول، طول نوردهی را به مدت ۲۲ ساعت در روز و با شدت بالا نگهدارید.

۶- ۱۷ هفته اول زندگی پولت ها بحرانی است. مدیریت دقیق در طی این دوره میتواند این اطمینان را بوجود آورد که مرغ در موقع رسیدن به سالن تخمگذاری آماده بروز پتانسیل عملکردی نژادش باشد. به طور کلی اشتباهات رخ داده در طی ۱۷ هفته اول را نمی توان در سالن تولید تصحیح کرد.

۷- دمای محل نگهداری جعبه های مخصوص حمل جوجه ها باید در ۲۴C تنظیم گردد.

۸- حداکثر پنج جعبه حاوی جوجه ها را می توان بر روی هم قرار داد.

۹- جوجه ها بایستی به سرعت و در اسرع وقت از جعبه ها خارج شوند.

۱۰- امکان تخلیه جوجه بصورت یک به یک به هیچ وجه وجود ندارد.

۱۱- بهتر است جوجه ها در اطراف آبخوری ها خالی شوند.

۱۲- شدت نور باید حداقل ۲۰ لوکس باشد.

۱۳- آبخوری ها بنحوی باشند که جوجه ها به راحتی به آنها دسترسی داشته باشند و در ضمن سر ریز نشوند.

۱۴- دان استارتر (پیش دان) باید در ظروف دانخوری آماده باشد.

۱۵- ظروف آب و غذا باید با فاصله های ۱/ ۵ متری از هم قرار داده شوند.

۱۶- سیستم تهویه به هنگام ورود جوجه ها باید خاموش باشد.

نکته مهم : چند کارتن را بعنوان نمونه در هر سالن شمارش کنید. میانگین اعداد حاصل باید ۱۰۰ باشد.

واکسن برونشیت را مرغداران معمولا بصورت اسپری استفاده می کنند.

و قبل از تخلیه جوجه در سالن ، آنها را در کارتن واکسینه می کنند . جهت این کار برای هر ۱۰۰۰ جوجه ، ۲۰۰ الی ۲۵۰ سی سی آب مقطر در نظر می گیرند و واکسن را از فاصله ۳۰ سانتی متری بالای سرجوجه ها اسپری می کنند .

ولی اگر تعداد جوجه پرورشی کم است بهتر است از روش قطره چشمی که در فصل واکسیناسیون شرح خواهم داد استفاده شود.

نکته خیلی مهم : در صورتیکه جوجه ای را که مرغدار تهیه کرده است ۴ منفی نباشد ( ۴ منفی یعنی جوجه ۴ نوع از مایکوپلاسما ها را نداشته باشد ) و مرغدار بخواهد در شب اول جوجه ها را به روش اسپری واکسینه کند خطر ایجاد بیماریهای تنفسی پیش می آید که جوجه را در سنین بالاتر با مشکل مواجه می سازد.

پس از رها سازی جوجه در سالن ، بایستی مواظب درجه حرارت بود؛ چون تا ۱۰ روز اول زندگی جوجه ، دستگاه عصبی تنظیم درجه حرارت بدن جوجه که در هیپوتالاموس می باشد کامل نشده است و جوجه در این دوره از حساسیت شدیدتری نسبت به سایر روزهای پرورش ، برخوردار می باشد .

---